Alarmsystemen die zijn gebaseerd op gesproken berichten om mensen te waarschuwen en te instrueren noemt men ofwel elektroakoestische alarmsystemen ofwel spraakalarmsystemen, afhankelijk van de toepasselijke norm. Hieronder gebruiken we de term spraakalarm voor beide types, mits er geen verschillen zijn tussen beide.
De doelstelling van een spraakalarm is het informeren van mensen in noodsituaties met behulp van gesproken berichten, waarbij zij worden aangespoord een gevaarlijke zone snel en op ordelijke wijze te verlaten. Een spraakalarm kan ook worden gebruikt om aanzet te geven tot operationele maatregelen ter bescherming van eigendommen. De brandweer kan een dergelijk systeem gebruiken om duidelijke instructies te geven voor de gerichte ontruiming van een gebouw. Dergelijke instructies worden in het bijzonder gericht tot externen die aanwezig zijn in deze gebouwen.
Er zijn verschillende soorten normen en regelgevingen met betrekking tot spraakalarmsystemen. In dit document behandelen we voornamelijk de normen en regelgevingen die afkomstig zijn van EU-normen en worden toegepast in diverse EU-lidstaten. Het is mogelijk dat er meer nationale normen bestaan die betrekking hebben op delen van installaties die niet onder de EU-normen vallen, bijv. voor de brandwerendheid van kabels. Bovendien kan er nationale wet- en regelgeving zijn voor bouwwerken met betrekking tot brand. Wij kunnen hier niet alle nationale wet- en regelgevingen en normen behandelen vanwege de beperkte ruimte.
De bouwproductenrichtlijn (CPD) omvatte naast andere bouwproducten, de algemene vereisten voor brandweermaterieel. Deze richtlijn werd aangenomen door het merendeel van de EU-lidstaten met als gevolg dat drie productnormen van de EN 54-reeks in 2010 verplicht zijn gesteld voor spraakalarmsystemen in die landen. De bouwproductenverordening (CPR) is eind maart 2011 in werking getreden. De overgangsperiode, d.w.z. de periode waarin de richtlijn en de verordening elkaar overlapten, eindigde op 1 juli 2013. De EU-regelgeving met betrekking tot bouwproducten heeft voorrang boven nationale richtlijnen en verordeningen en is nu verplicht in alle EU-lidstaten.
De richtlijn en de verordening vereisen beide een certificering van de uitrusting van spraakalarmsystemen, waaronder stroomvoorzieningen, het elektronische regelsysteem (VACIE: voice alarm control and indication equipment; bedienings- en signaliseringsapparatuur van spraakalarmsystemen) en luidsprekers. Producten die zijn gecertificeerd in het kader van de CPD kunnen nog steeds zonder enige modificatie worden gebruikt in het kader van de nieuwe CPR. Krachtens de CPR veranderde de naam van het certificaat echter van ‘EG-certificaat van conformiteit’ in ‘Certificaat van prestatiebestendigheid’. Daarnaast moet de fabrikant een zogenaamde prestatieverklaring (DoP) afgeven, waarin de prestatie van het product wordt vermeld met betrekking tot de essentiële eisen van de productnormen.
De CPR is niet van invloed op nationale toepassings- of installatienormen. De verordening is alleen van invloed op het product en is zodoende een zaak van de fabrikant.
De apparatuur van een spraakalarmsysteem (d.w.z. elektronisch regelsysteem VACIE, stroomvoorzieningen en luidsprekers) moet worden getest en gecertificeerd door een aangemelde instantie volgens de volgende normen van de fabrikant:
Wij leveren een uitgebreide reeks gecertificeerde apparatuur voor spraakalarmsystemen, uiteenlopend van elektronische systemen (VACIE’s) waaronder stroomvoorzieningen, tot luidsprekers.
Twee EU-normen worden toegepast in diverse EU-lidstaten:
De EN 60849 wordt ook wel een systeemnorm genoemd omdat deze niet alleen betrekking heeft op de toepassing, maar ook op de producten. Aangezien er wat discrepanties waren tussen deze norm en de EN 54-normen, is deze herzien. Binnenkort wordt de norm gepubliceerd onder de naam EN 50849.
De TS 54-32 behoort tot de EN 54-reeks maar is geen geharmoniseerde norm; om die reden is het een technische specificatie. Deze is al aangenomen door enkele EU-lidstaten. De norm heeft betrekking op de planning, het ontwerp, de installatie, de inbedrijfstelling, het gebruik en het onderhoud van spraakalarmsystemen met specifieke vereisten.
Beide normen hebben vergelijkbare vereisten, maar niet alleen voor
In onderstaande tabel worden beide normen met elkaar vergeleken.
Onderwerp | EN 60849 (EN 50849) | TS 54-32 |
Algemeen | Algemene beschrijving van | Gedetailleerde beschrijvingen, |
Concept, planning en | - | Aandachtspunten bij het |
Installatie | IEC 60364 of nationale normen | Monteren, koppelen en testen |
Inbedrijfstelling, | - | Inbedrijfstelling enz. door wie, |
Productvoorschriften | Algemene beschrijving, deels | Zie EN 54-4/-16/-24 |
Meting van | Diverse methoden maar | STI en STIPA, |
Carrière